एलोरा लेणी : महाराष्ट्रातील एक अद्वितीय वारसा

एलोरा लेणी : महाराष्ट्रातील एक अद्वितीय वारसा

महाराष्ट्रातील औरंगाबाद जिल्ह्यात वसलेली एलोरा लेणी (Ellora Caves) म्हणजे भारताच्या समृद्ध सांस्कृतिक, धार्मिक व स्थापत्यकलेचा एक अद्वितीय ठेवा आहे. युनेस्कोने जागतिक वारसा स्थळ म्हणून घोषित केलेल्या या लेणींमध्ये बौद्ध, हिंदू व जैन धर्मांच्या अद्वितीय लेणींनी एकत्रितपणे स्थान मिळवले आहे, ही बाब स्वतःमध्येच विशेष आहे.

इतिहासाची झलक

एलोरा लेणी इ.स. 6 व्या शतकापासून 10 व्या शतकादरम्यान तयार करण्यात आली. या लेण्या चट्ट्यांमध्ये खोदून तयार केल्या गेल्या आहेत. एकूण 34 लेण्या येथे आहेत —

• 12 बौद्ध लेणी (लेणी क्र. 1-12)
• 17 हिंदू लेणी (लेणी क्र. 13-29)
• 5 जैन लेणी (लेणी क्र. 30-34)

🛕कैलास मंदिर – स्थापत्यशास्त्राचा चमत्कार

एलोरा लेणीतील सर्वात प्रसिद्ध रचना म्हणजे कैलास मंदिर (लेणी क्र. 16). हे मंदिर संपूर्ण दगडात वरपासून खाली कोरलेले आहे. हे मंदिर भगवान शंकराला समर्पित असून त्याच्या भव्यतेमुळे पाहणाऱ्याला थक्क करून टाकते. अशा प्रकारची रचना जगात फारच दुर्मिळ आहे.

धर्म आणि कला यांचे संगमस्थान

एलोरा लेणी हे ठिकाण फक्त धार्मिक नाही, तर कला, संस्कृती आणि सहिष्णुतेचं प्रतीक देखील आहे. येथे बौद्ध विहार, हिंदू मंदिरं आणि जैन धर्मीयांचे उपासना स्थळ एकत्रितपणे आहेत, जे भारतातील धार्मिक सौहार्दाचे प्रतीक मानले जाते.

पर्यटकांसाठी माहिती

• ठिकाण: एलोरा, औरंगाबाद जिल्हा, महाराष्ट्र
• उघडण्याची वेळ:🕕 सकाळी 6:00 ते सायंकाळी 6:00
• प्रवेश शुल्क: भारतीय पर्यटकांसाठी नाममात्र शुल्क, परदेशी पर्यटकांसाठी वेगळे दर

एलोरा लेणींना भेट देणे म्हणजे इतिहास, वास्तुकला आणि अध्यात्म यांचा संगम अनुभवणे. येथील प्रत्येक कोरीव मूर्ती, दगडात कोरलेले मंदिर आणि भव्य गुफा आपल्या इतिहासाच्या गौरवशाली पानांची साक्ष देतात.